คำนวณการให้ยาผสมในสารน้ำในสัตว์ (Constant rate infusion)

การให้ยา CRI ขึ้นอยู่กับการพิจารณาของสัตวแพทย์ซึ่งถือว่าต้องใช้ข้อมูลในองค์รวม บริบท หรือข้อจำกัดในการให้แต่ละครั้งมาพิจารณาร่วมกัน โดยเราจะยกตัวอย่างเพื่อให้เข้าใจง่ายๆแต่ทุก case ก็ไม่จำเป็นจะต้องทำเหมือนกัน (No one size fit all)

Case 1: สุนัข อายุ 12 ปี น้ำหนัก 5 kg สัตวแพทย์ได้วินิจฉัยว่าป่วยด้วยภาวะหัวใจล้มเหลวแบบเฉียบพลัน จำเป็นต้องได้รับ furosemide 1 mg/kg/h (16.67 mcg/kg/min) ผสมสารน้ำ D5W 100 ml โดยอัตราความเร็วในการให้สารน้ำสำหรับโรคหัวใจไม่เกิน 30 ml/kg/24h และยา furosemide มีความเข้มข้น 10 mg/ml

วิธีคิด:

1.คำนวณเรทน้ำเกลือจากบทความของเราโดยเลือก maintain rate = 30 ml/kg/24h และระยะเวลาให้สารน้ำคือ 24 h จะได้น้ำเกลือที่ต้องให้ 6 ml/h

2.คำนวณปริมาณยาตามสูตร ml = [ DVW/16.67R ] / C

D = 16.67 mcg/kg/min

V = 100 ml

W = 5 kg

R = 6 ml/h

C = 10 mg/ml

ml = [16.67 x 100 x 5 /16.67 x 6] / 10 = 8.3 ml

สรุป Case1: ใช้ยา furosemide ปริมาณ 8.3 ml ผสมในน้ำเกลือ D5W 91.7 ml ใน rate น้ำเกลือ 6 ml/h โดยวางแผนประเมินร่างกาย หรือวางแผนการรักษาอื่นๆภายหลังการให้อย่างเหมาะสมภายใต้การดูแลของสัตวแพทย์

Case 2: สุนัขหนัก 30 kg พบว่ามีภาวะการเต้นหัวใจที่ผิดปกติ (Ventricular tachycardia) สัตวแพทย์ประเมินแล้วตัดสินใจเลือกใช้ lidocaine ขนาด 50 mcg/kg/min ผสมสารน้ำ NSS 500 ml โดยอัตราเร็วในการให้สารน้ำอยู่ใน rate maintenance ที่ 50 ml/kg/24h และยา lidocaine มีความเข้มข้น 2 % (20 mg/ml)

วิธีคิด:

1.คำนวณเรทน้ำเกลือจากบทความของเราโดยเลือก maintain rate = 50 ml/kg/24h และระยะเวลาให้สารน้ำคือ 24 h จะได้น้ำเกลือที่ต้องให้ 63 ml/h

2.คำนวณปริมาณยาตามสูตร ml = [ DVW/16.67R ] / C

D = 50 mcg/kg/min

V = 500 ml

W = 30 kg

R = 63 ml/h

C = 20 mg/ml

ml = [50 x 500 x 30 /16.67 x 63] / 20 = 36 ml

สรุป Case2: ใช้ยา lidocaine ปริมาณ 36 ml ผสมในน้ำเกลือ NSS 464 ml ใน rate น้ำเกลือ 63 ml/h โดยวางแผนประเมินร่างกาย หรือวางแผนการรักษาอื่นๆภายหลังการให้อย่างเหมาะสมภายใต้การดูแลของสัตวแพทย์

Case 3 : แมวน้ำหนัก 4 kg มาโรงพยาบาลด้วยอาการชัก สัตวแพทย์ประเมินให้ใช้ยา propofol ขนาด 100 mcg/kg/min ผสมสารน้ำ NSS 100 ml โดยอัตราเร็วในการให้สารน้ำอยู่ใน rate maintenance ที่ 50 ml/kg/24h และยา propofol มีความเข้มข้น 10 mg/ml

วิธีคิด:

1.คำนวณเรทน้ำเกลือจากบทความของเราโดยเลือก maintain rate = 50 ml/kg/24h และระยะเวลาให้สารน้ำคือ 24 h จะได้น้ำเกลือที่ต้องให้ 8 ml/h

2.คำนวณปริมาณยาตามสูตร ml = [ DVW/16.67R ] / C

D = 100 mcg/kg/min

V = 100 ml

W = 4 kg

R = 8 ml/h

C = 10 mg/ml

ml = [ 100 x 100 x 4/ 16.67 x 8] / 10 = 30 ml

สรุป Case3: ใช้ยา propofol ปริมาณ 30 ml ผสมในน้ำเกลือ D5W 70 ml ใน rate น้ำเกลือ 8 ml/h โดยวางแผนประเมินร่างกาย หรือวางแผนการรักษาอื่นๆภายหลังการให้อย่างเหมาะสมภายใต้การดูแลของสัตวแพทย์